عبور از دروازه تاریخ با مؤسس دانشگاه تهران

به گزارش ایسنا، امروز 15 آذر 1403 خورشیدی به اهم مناسبت ها و اتفاقات تاریخی این روز می پردازیم.

درگذشت مؤسس دانشگاه تهران- 1357

عیسی صدیق معروف به اعلم یکی از نامداران فرهنگی سده اخیر تاریخ فرهنگ ایران در سال 1273 در تهران به دنیا آمد و پس از گذراندن علوم مقدماتی و اتمام دوره دارالفنون در 17 سالگی به فرانسه رفت و موفق به دریافت دانشنامه لیسانس در رشته ریاضی شد.

دکتر صدیق چند سالی در ایران در وزارت فرهنگ مشغول خدمت شد و در سال 1309 برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و  پس از اخذ دکترای فلسفه به ایران برگشت و از طرف دولت ایران مامور تهیه طرح تاسیس دانشگاه تهران شد.

او بعد تهیه طرح دانشگاه مامور ساخت و راه اندازی آن هم شد. صدیق پس از تاسیس دانشگاه تا سال 1319 ریاست و استادی دانشسرای عالی، دانشکده ادبیات و دانشکده علوم را بر عهده گرفت.

عیسی صدیق تا سال 1340 شش بار وزیر فرهنگ شد و تا سال 1353 در مقام استادی دانشگاه، انجام وظیفه کرد.

او علاوه بر تهیه طرح و قانون تاسیس دانشگاه تهران و ایجاد هسته مرکزی منشاء خدمات برجسته فرهنگی دیگری شد که تاسیس نخستین مدارس جدید گیلان، پیشنهاد اعزام محصل به اروپا و تهیه قانون آن، تجدید سازمان و برنامه های مدارس کشور، وارد کردن روش های جدید آموزشی در دانشسرای عالی و تربیت هزاران دبیر، تاسیس دانشگاه تبریز و تاسیس نزدیک به 2000 مدرسه در طول فعالیت فرهنگی خود، از آن جمله اند.

وی در 15 آذر 1357 در 84 سالگی در تهران درگذشت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

درگذشت علی حاتمی- 1375

علی حاتمی در سال 1333 در تهران به دنیا آمد و پس از فارغ التحصیلی از دانشکده هنرهای دراماتیک به همکاری با تلویزیون پرداخت و به نوشتن فیلم نامه مشغول شد.

فیلم های علی حاتمی، همگی نشان دهنده علاقه او به فرهنگ ایرانی است. ستارخان، سوته دلان، کمال الملک و مادر به همراه مجموعه های تلویزیونی هزاردستان و سلطان صاحبقران از آن جمله است.

حاتمی در حال ساختن مجموعه تلویزیونی جهان پهلوان تختی بود که عمرش کفاف اتمام آن را نداد و در حالی که از بیماری سختی رنج می برد سرانجام در آذر 1375 درگذشت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

روز حسابدار

در سال 2007 فدارسیون بین المللی حسابداران (IFAC) در سی امین سالروز تاسیس خود 2-8 ماه دسامبر را به عنوان هفته حسابداری انتخاب و به تمام اعضای خود در سراسر جهان پیشنهاد کرد.

در این هفته با برگزاری مراسم ویژه ای از حسابداران کشور خود تجلیل به عمل آورند و حرفه حسابداری و نقش حسابداران را در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی به عموم بشناسانند.

به دنبال این اعلام در سال 1386،  جامعه حسابداران رسمی ایران و انجمن حسابداران خبره ایران به دنبال اعلام IFAC، تاریخ 14 تا 21 آذر هر سال را هفته حسابداری و 15 آذر را به عنوان روز حسابدار، در ایران اعلام کردند.

در پی آن هر سال برنامه های ویژه ای برای گرامیداشت هفته حسابداری در ایران برگزار می شود.

در تقویم شمسی مناسبت های دیگری چون؛ افتتاح مجلس مؤسسان با نطق رضا سردار سپه در سال 1304، انتصاب مستشارالدوله صادق به ریاست مجلس مؤسسان در سال 1304، تفویض پست ریاست کل مالیه و اختیارات ناشی از آن توسط ششمین دوره مجلس شورای ملی به مهدی قلی هدایت رئیس الوزراء وقت ایران در سال 1306، انتصاب نقی نبوی ملقب به معززالدوله به وزیر مختاری ایران در عراق در سال 1309، درگذشت میرزا اسمعیل خان ممتاز ملقب به ممتازالدوله نماینده اولین و دومین مجلس شورای ملی در 59 سالگی در سال 1312، انتصاب مهندس مهدی بازرگان به ریاست دانشکده فنی در سال 1329، سفر محمدرضا شاه به آمریکا در سال 1333، افتتاح کارخانه کاغذسازی پارس در هفت تپه در سال 1349، انتشار لایحه الحاقی قرارداد نفت در سال 1349، حمله تند سرهنگ معمر القذافی رهبر لیبی به ایران در سال 1350، ابراز تعجب و نگرانی پادشاهی عربستان سعودی از حضور نیروی دریایی ایران در سه جزیره بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در سال 1350، تقاضای دولت مصر از ایران درباره جزایر سه گانه خلیج فارس در سال 1350، ورود شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس امارات متحده عربی به تهران در سال 1354، انتشار فهرست خارج کنندگان ارز در بحبوحه انقلاب اسلامی در سال 1357، شهادت سرتیپ خلبان احمد کشوری در سال 1359 و آغاز عقب نشینی نیروهای ناتو از خلیج فارس در سال 1366 به ثبت رسیده است.

رویدادهای مهم این روز در تقویم قمری به شرح زیر است:

شهادت حضرت زهرا (س) - 11

حضرت زهرا(س) از کودکی تحت راهنمایی های پدرش، پیامبر اکرم(ص) با معارف عالی الهی آشنا شد. ایشان از جمله خواص درگاهِ خداوند بود که از سرچشمه علوم الهی بهره فراوانی داشت.

حضرت زهرا(س) دختر رسالت، همسر ولایت و مادر امامت می باشد و او حلقه اتصال نبوت و امامت است. فاطمه زهرا(س) در سراسر زندگی خود، سخاوت، ایثار، گذشت، صبر، قناعت، عبادت پروردگار و کمک به زیردستان را به زیباترین شکل ممکن جلوه گر ساخت و انسان های بزرگ و تاریخ سازی همچون امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در دامانِ او پرورش یافتند.

سوم جمادی الثانی به روایتی سالروز شهادت حضرت صدیقه طاهره، فاطمه زهرا(س) است.

آن بانو، پس از پدر بزرگوار خویش، اولین شخص از خاندان بنی هاشم است که به آن حضرت ملحق شده است. حضرت زهرا (س) در هنگام شهادت 18 سال سن و 4 فرزند به نام های امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، حضرت زینب(س) و ام کلثوم(س) داشتند.

درگذشت میر مدرس اصفهانی- 1273

میر سیدحسن بن علی بن امیراسماعیل واعظ حسینی اصفهانی معروف به مدرس، از بزرگان علمای امامیه قرن 13 هجری در سال 1210 در اصفهان به دنیا آمد.

پس از آموختن مقدمات علوم دینی و فقه و اصول فقه، از محضر اساتید برجسته عصر خویش از قبیل شریف العلمای مازندرانی و شیخ محمدحسن نجفی صاحب جواهر در نجف اشرف بهره برد.

میرحسن مدرس، پس از فراغت از تحصیل، تدریس را در زادگاه خود آغاز کرد و به درجه ای از مقام علمی رسید که علما و دانش پژوهانِ علوم دینی، برای شرکت در کلاس درس او، به اصفهان می آمدند.

ایشان حاوی فروع و اصول و جامع منقول و معقول بود. کُتب اِصالَةُ البَرائه، جَوامعُ الکَلِم و قاعده لاضَرر از آثار اوست. ایشان در جوار مسجدی که خود در اصفهان ساخت به خاک سپرده شد.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی به شرح زیر است:

پیوستن ایران به صلیب سرخ- 1874

نخستین کوشش ایرانیان برای پیوستن به کنوانسیون های بین المللی در مورد تشکیلات بین المللی صلیب سرخ به دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار باز می گردد.

ایران در زمان حکومت او و در دسامبر سال 1874 کنوانسیون مصوب 1864 ژنو را پذیرفت، اما عملا برای دهها سال پس از این تاریخ هیچگونه اقدامی برای تأسیس موسسه یا سازمانی که عامل اجرایی این کنوانسیون در ایران باشد صورت نگرفت.

در طی این سال ها جدی ترین کوشش ایران در این زمینه اعزام نماینده ای به سومین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ در ژنو بود. در این کنفرانس، عبدالصمد ممتازالسلطنه سیاستمدار و وزیر مختار وقت ایران در پاریس، نقش بسیار مهمی در تبیین نگرش جوامع اسلامی به نشان بین المللی صلیب سرخ داشت.

اگر چه نهادی از سوی دولت ایران برای انجام وظایف مربوط به صلیب سرخ بوجود نیامد. فعالیت های مربوط به این مؤسسه تنها در اثر کوشش های شخصی افراد و به صورت غیرمتواتر انجام شد از جمله  تلاش های دکتر امیرخان اعلم  مشهور به امیراعلم از دانش آموختگان ایرانی اروپا در رشته پزشکی و از بنیانگذاران چند بیمارستان به سبک غربی در ایران در خلال جنگهای داخلی ایران بین مستبدین و مشروطه خواهان در سالهای پس از پیروزی انقلاب مشروطیت ایران بود.

درگذشت نلسون ماندلا- 2013

نِلسون رولیهلاهلا ماندلا، نخستین رئیس جمهور آفریقای جنوبی است که در انتخابات دموکراتیک عمومی برگزیده شد. وی پیش از ریاست جمهوری از فعالان برجسته مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی و رهبر کنگره ملی آفریقا بود.

او به خاطر دخالت در فعالیت های مقاومت مسلحانه مخفی محاکمه و زندانی شد. مبارزه مسلحانه، برای ماندلا، آخرین راه چاره بود؛ او همواره پایبند به عدم توسل به خشونت بود. او را در آفریقای جنوبی اغلب تحت عنوان مادیبا می شناسند، این عنوان افتخاری را بزرگان خاندان ماندلا به وی داده اند.

این عنوان دیگر مترادف با نام نلسون ماندلاست. بسیاری از مردم آفریقای جنوبی نیز به نشانه احترام وی را مخولو (پدربزرگ) صدا می زنند. ماندلا کتاب ها و مقالات متعددی منتشر کرده است.

خاطرات وی با نام راه دشوار آزادی با ترجمه مهوش غلامی به فارسی ترجمه شده است. آخرین کتاب در مورد وی با نام انگلیسی Conversation with Myself - "خودگوئی های من"- که در سال 2011 از سوی بنیاد ماندلا مشتمل بر ناگفته های زندگی وی انتشار یافته در سال 1390 در زبان فارسی با عنوان پندارها و گفتارها با ترجمه علی اکبر عبدالرشیدی انتشار یافته است.

جوایز و افتخارات : عفو بین الملل سفیر جایزه وجدان (2006) / جایزه صلح نوبل (1993) / عضو افتخاری حکم افتخاری کانادا / حکم افتخاری سنت جورج / مدال آزادی ریاست جمهوری / جایزه صلح لنین (1990) / بهارات رانتا (1990) / حکم لیاقت (1995) / آزادی شهر از ژوهانسوبرگ (2004) / وی روز پنجشنبه 5 دسامبر 2013 (14 آذر 1392) در شهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی درگذشت.

جیکوب زوما، رئیس جمهور آفریقای جنوبی در بیانیه ای تلویزیونی این خبر را اعلام کرد و گفت که آقای ماندلا اکنون "ما را ترک کرده است. " زوما گفت که ماندلا در ساعت 8 و 20 دقیقه به وقت محلی درحالی که اعضای خانواده اش در کنارش بودند در آرامش درگذشت.

در تقویم میلادی مناسبت های دیگری چون: بازگشت ناپلئون به فرانسه پس از شکست روسیه و آغاز اضمحلال ناپلئون در سال 1812، درگذشت الکساندر دوما (پدر) نویسنده نامدار فرانسوی در سال 1870، تولد والت دیزنی نقاش و تهیه کننده کارتون و فیلم در سال 1901، روز بین المللی خیریّن و داوطلبان در زمینه های پیشرفت اقتصادی و اجتماعی، روز ملی تایلند، درگذشت فردیناند بروکْنِر ادیب شهیر اتریشی در سال 1958 به ثبت رسیده است.

انتهای پیام